De klinische term ‘huilbaby’ verwijst naar een toestand van ontroostbaar huilen, zenuwachtigheid en prikkelbaarheid bij een overigens gezonde baby. Artsen gebruiken vaak de regel van drie om het verschil te maken tussen normaal huilen en abnormaal veel huilen.
Wanneer een baby minimaal drie weken, drie dagen per week en drie uur per dag achtereenvolgens ontroostbaar huilt, dan spreekt men van een huilbaby.
____________
Bestaat de kans dat mijn baby kolieken heeft?
Ongetwijfeld raakt je hart vervuld van elk geluidje dat je baby maakt. Ook als je baby huilt, weet je instinctief meestal wel wat je baby je probeert duidelijk te maken: “ik heb honger, ik wil knuffelen, ik heb pijn, …” Maar wat als je baby blijft huilen ondanks al je inspanningen om hem te troosten? Wanneer wordt een huilende baby een ‘huilbaby’? Wat ligt er aan de basis van het onophoudelijke gehuil? En vooral: wat kan je doen om je baby te doen stoppen met huilen?
Op deze pagina krijg je een antwoord op volgende vragen:
Hoe kan je je baby troosten?
Elke baby huilt. Huilen is voor een baby immers het enige communicatiemiddel om aan zijn ouders duidelijk te maken dat hij iets nodig heeft. Als ouder heb je meestal snel door wat dat is, omdat je instinctief de verschillende huilpatronen herkent. Een verse luier, wat melk, een warme knuffel, … meestal kan je je baby snel geven wat hij verlangt.
Soms duurt het wat langer om de oorzaak te achterhalen. Misschien heeft je baby koorts? In elk geval is het belangrijk om de rust te bewaren wanneer je baby huilt. Op die manier kom je er sneller achter wat de oorzaak is. Door je baby zachtjes te wiegen, lief toe te spreken en wat melk te geven, bied je hem meestal al heel wat troost. Ook huid-op-huidcontact en de vertrouwde geur van je lichaam brengen je baby tot rust.
Verder is een vaste structuur om te eten, voor het badje en om te gaan slapen heel erg belangrijk om rust en regelmaat te behouden.
Wanneer wordt een huilende baby een huilbaby?
Stel dat je alles al geprobeerd hebt om je baby tot rust te brengen, maar je baby blijft huilen: wat dan? Elke ouder stelt zich dan wel eens de vraag: heb ik een huilbaby? Voor ongeveer 1 op de 5 baby’s zal dat antwoord ‘ja’ zijn. Het percentage van de baby’s dat voldoet aan de kenmerken van een huilbaby, is ongeveer 26%.
Het is namelijk zo dat een ‘normale’ baby ook tot anderhalf uur per dag kan huilen. Rond de leeftijd van 6 weken is er bovendien een piekmoment in het huilgedrag van een kindje. Het huilen kan dan oplopen tot 2 à 2,5 u per dag. Dat heeft alles te maken met de ontwikkeling van de hersenen.
Wanneer het centrale zenuwstelsel nog niet volledig rijp is, raakt een baby sneller in een alarmtoestand en gaat hij meer huilen dan gemiddeld. Vandaar dat het meestal baby’s jonger dan drie maanden zijn die overmatig huilen. Een huilbaby van pakweg 1 jaar komt dus minder vaak voor omdat die duidelijker kan aangeven wat zijn behoefte juist is.
Andere factoren:
Naast de leeftijd zijn er nog een aantal andere bepalende factoren waardoor de ene baby meer huilt dan de andere. Zo huilen premature baby’s meer dan voldragen baby’s, opnieuw omdat hun hersenen nog niet volledig rijp zijn. Ook baby’s met een lager geboortegewicht huilen meestal meer dan baby’s die zwaarder zijn.
Een baby die vaak huilt is echter nog niet per definitie een huilbaby. Artsen gebruiken vaak de regel van drie om het verschil te maken tussen normaal huilen en abnormaal veel huilen. Wanneer een baby minimaal drie weken, drie dagen per week, drie uur per dag achtereenvolgens ontroostbaar huilt, dan spreekt men van een huilbaby. Het hevig of langdurig schreien van baby’s gedurende de eerste levensmaanden wordt soms toegeschreven aan krampjes of kolieken.
Het huilen wordt vaak erger naar de avond toe, waardoor je baby niet wil slapen en zodanig overstuur is dat het huilen meer op krijsen lijkt. Je baby is ontroostbaar aan het huilen en als ouder ben je ten einde raad. ‘Wanneer en hoe gaat het huilen over’ is de enige vraag die je als oververmoeide ouder nog bezighoudt. Op zo’n moment doe je er sowieso goed aan om een arts te raadplegen. Daarnaast is het ook een goed idee om een huildagboek bij te houden. Dat kan voor de arts ook erg verhelderend zijn.
Waaraan kan je een huilbaby nog herkennen?
Naast het ontroostbaar huilen, zijn er nog een aantal andere symptomen typisch voor een huilbaby:
- Het drinken verloopt moeilijk: je baby kan zich verslikken of drinkt onrustig en gulzig.
- Je baby geeft veel terug na de voeding.
- Je kindje wringt zich in allerlei bochten tijdens het huilen. Hij lijkt zich te overstrekken en stampt met de beentjes.
- Het kan zijn dat je kindje slecht en onrustig slaapt. Meestal valt hij enkel in slaap als hij gewiegd wordt door een van de ouders. Wanneer je hem dan toch in zijn bedje legt, kan hij wakker schrikken en opnieuw beginnen krijsen.
- Het aan- en uitkleden verloopt moeilijk.
- De handjes en voetjes hebben koud.
Wat kan het onophoudelijke gehuil veroorzaken?
In het geval van een huilbaby, kunnen er verschillende oorzaken zijn. Het kan zijn dat je baby een stevig karakter heeft. Maar ook een moeilijke en gestresseerde zwangerschap of bevalling kan ervoor zorgen dat je baby overmatig huilt. Verder kan ook een vroeggeboorte aan de basis liggen van onophoudelijk huilen.
Maar ook reflux of kolieken worden vaak aan een prikkelbare baby gelinkt.
Wat kolieken of krampjes precies zijn is niet goed geweten, maar het lijkt alsof de baby behoefte heeft aan vertroeteling en knuffels alvorens in slaap te vallen. Kolieken worden in de literatuur als volgt gedefinieerd:
“Terugkerende en langdurige periodes van huilen, ongemakkelijkheid of prikkelbaarheid bij baby’s vanaf de geboorte tot vijf maanden. De periodes treden op zonder duidelijke oorzaak en lijken niet te kunnen worden voorkomen of opgelost.”
Kolieken of krampjes treden meestal ’s avonds op, hoewel ook andere tijdstippen mogelijk zijn. Kolieken of krampjes kan je herkennen aan het feit dat je baby ontroostbaar krijst en zich tijdens het huilen ook in allerlei bochten wringt en stampt en spartelt met zijn beentjes. De handjes van je baby ballen zich tot vuistjes en soms huilt je kindje zo hevig dat het rood aanloopt in het gezicht. Wanneer dat het geval is, raadpleeg dan zeker een arts om de kolieken met zekerheid te laten vaststellen.
Wat is de oorzaak dan van kolieken?
Aan de basis van buikkrampjes en darmklachten bij een baby kunnen verschillende zaken liggen: vastzittende lucht, een voedselintolerantie of verstoorde bewegingen van de maag en darmen tijdens de spijsvertering. Ook kan er een overgroei van slechte bacteriën (zoals o.a. E. Coli) in de maag of darmen zijn. In dat geval wordt gesproken van verstoorde darmflora of een dysbiose in het microbioom.
Kolieken bij een baby duiken meestal op rond 4 weken na de geboorte, bereiken hun hoogtepunt rond 6 tot 8 weken en nemen meestal af wanneer een baby 3 maanden oud is. In zeldzame gevallen kunnen de kolieken tot rond de leeftijd van 6 maanden blijven duren.
Zuigelingen met kolieken beschikken over een kleinere hoeveelheid van bepaalde gezonde bacteriën (o.a. lactobacili) in hun systeem in vergelijking met ‘gezonde’ zuigelingen. Kolieken duiken meestal op rond 4 weken na de geboorte, bereiken hun hoogtepunt rond 6 tot 8 weken en nemen meestal af wanneer een baby 3 maanden oud is. In zeldzame gevallen kunnen de kolieken tot rond de leeftijd van 6 maanden blijven duren.
Wat zijn gouden tips om je baby te doen stoppen met huilen?
Omgaan met een huilbaby is geen evidentie. Het is van groot belang om je eigen draagkracht en die van je partner in het oog te houden. Hulp zoeken in het geval van een huilbaby bij je arts of bij Kind & Gezin is dan ook sowieso een goed idee. Durf eerlijk te zijn over hoe je je voelt. Een huilbaby weegt op het hele gezin. Daar openlijk over praten kan al een grote hulp zijn.
Je arts zal eerst en vooral nagaan of er een onderliggende medische oorzaak aan het huilen ligt, zoals een infectie, reflux, een allergie voor koemelk, … Daarvoor zal hij je kindje observeren en nagaan hoe je kindje beweegt, of er een bepaalde voorkeurshouding is. Ook kan er worden gevraagd naar de routines en gewoontes doorheen de dag. Bepaalde vragen zijn daarbij belangrijk, bijvoorbeeld:
- Welke rituelen zijn er?
- Welke voeding krijgt je kindje?
- Slaapt je kindje goed?
- Hoeveel uur slaapt het?
- Op welk tijdstip van de dag huilt je kindje? Is dat meer naar de avond toe?
Door deze anamnese kan de arts een bepaald beeld vormen en op basis daarvan de juiste behandeling bepalen.
Een aantal tips die kunnen helpen bij overmatig huilen:
- Door je baby in te bakeren slaapt je baby beter en huilt hij daardoor minder. Als je je baby inbakert, wikkel je hem in een doek, waardoor hij niet kan rondspartelen met zijn armpjes en beentjes. Dat geeft een gevoel van geborgenheid waardoor je baby rustig wordt. Let wel, als er fysieke oorzaken zoals krampjes aan de basis van het huilen liggen, zal inbakeren weinig nut hebben.
- Vermijd dat je baby overprikkeld raakt.
- Structuur en rust creëren doen zowel de baby als de ouders goed.
- Wieg je baby zachtjes en geef hem eventueel een fopspeen om tot rust te komen.
- Controleer of je kindje geen koorts maakt.
- Blijf zelf rustig. Baby’s voelen spanning en onrust heel snel aan. Lukt het niet om zelf rustig te blijven, laat je baby dan even achter in de veilige handen van iemand die je vertrouwt en neem zelf wat rust.
Hoe je de krampjes kan verminderen of voorkomen:
Reflux en kolieken kan je soms ook beperken. Hoe je de krampjes en daardoor ook een huilbaby kan verminderen en eventueel voorkomen, lees je hieronder:
- Geef je borstvoeding? Zorg dan dat je baby goed aangelegd is en optimaal kan aanhappen aan de borst. Houd je baby idealiter vast met zijn rug rond en zijn benen gebogen. Zoek naar een comfortabele houding voor zowel jezelf als voor je baby. Liggend voeden is zeker ook het proberen waard.
- Krijgt je baby flessenvoeding? Dan is het belangrijk dat hij zo weinig mogelijk lucht hapt. Laat de papfles even staan na het schudden zodat de luchtbellen op de melk verdwenen zijn. Zorg er tijdens het voeden steeds voor dat de speen van de fles met melk gevuld is.
- Verder is het ook belangrijk om je eigen voeding onder de loep te nemen wanneer je borstvoeding geeft. Het kan helpen om groenten als bloemkool en broccoli of melkproducten te vermijden. Die kunnen immers lucht in de darmen veroorzaken. Door beetje bij beetje je eigen voedingspatroon aan te passen, kan je kijken of het effect heeft op je baby.
- Sommigen zweren bij venkelthee om de krampjes tegen te gaan. Dat effect is echter niet bewezen. Dien zeker niet zomaar venkelthee toe aan een baby jonger dan vier maanden.
- Tijdens het huilen is het een goed idee om je baby op zijn buik op je onderarm te leggen met zijn hoofdje in je handpalm. Zijn armen en beentjes hangen dan langs de zijkant van je arm naar beneden. Op die manier oefen je een lichte druk op de buik uit waardoor de gassen in de buik kunnen vrijkomen.
- Cirkelvormige massagebewegingen met je wijsvinger en de palm van je hand kunnen je baby helpen ontspannen. Masseer je baby wel pas 30 minuten na zijn maaltijd.
- Met je huilbaby langsgaan bij een osteopaat kan ook een goed idee zijn. Osteopathie kan een positief effect hebben op het huilen van je kindje.
- Bewegen kan ook helpen: wat rondlopen met je baby doorheen het huis, of hem in een draagdoek op je lichaam dragen kan helpen om de krampjes te verzachten.
- Overweeg zeker ook om je kindje een probioticakuur toe te dienen. In recent onderzoek wordt meer de focus gelegd op het belang van de micro-organismen in de darmen bij kolieken, constipatie en reflux of teruggeven. De eerste weken na de geboorte zijn de darmpjes nog onrijp. Dat wil zeggen dat de darmflora nog niet af is maar er is wel al een begin.
Vaak helpt een probioticakuur bij boorlingen met verteringsproblemen. Geef best aan je baby’tje lichaamseigen of commensale bacteriën, dit zijn goede bacteriën die onder andere in de moedermelk voorkomen. Er bestaan verschillende stammen van goede bacteriën, de ene bacteriestam is de andere niet.
Om een optimaal effect te hebben op de microflora moeten de bacteriën levend zijn. Er bestaan ook combinatiepreparaten aangerijkt met vitamine D, waardoor je je baby’tje niet opnieuw onnodig moet belasten of ‘prikkelen’ door allerlei nieuwe vreemde smaken toe te dienen. Het blijft dan bij één toediening per dag.
Het allerbelangrijkste is om een bacteriestam te kiezen waarvan de doeltreffendheid werd aangetoond. De bacteriestam die het meest wetenschappelijk onderbouwd is om kolieken aan te pakken is Lactobacillus reuteri DSM17938 (Lactobacillus reuteri Protectis).
